Co zwalnia z płacenia alimentów? Generalnie są tylko pojedyncze przypadki kiedy taka sytuacja może się wydarzyć. Obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania a w miarę potrzeby także środków wychowania osobom uprawnionym przez krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej: k.r.o.) wprowadza zasady alimentowania uprawnionych, a w szczególności kolejność, w jakiej poszczególne osoby zobowiązane są do udzielania świadczeń alimentacyjnych, o czym przeczytasz w innych moich artykułach. Jeżeli jesteś zobowiązany do płacenia alimentów, to z poniższego artykułu dowiesz się, jakie przesłanki muszą zaistnieć, by móc skutecznie żądać uchylenia obowiązku alimentacyjnego.

Co zwalnia z płacenia alimentów: Kiedy wygasa obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci?

Najczęściej spotykanym roszczeniem alimentacyjnym jest to, które posiada dziecko względem swojego rodzica. Ustawodawca w art. 133 k.r.o. wprost stanowi, że rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Z powyższego wynika, że zwolniony z płacenia alimentów będzie rodzic, którego dziecko:

• jest w stanie samodzielnie się utrzymać

lub

• ma dochody, które w całości pokrywają koszty jego utrzymania i wychowania.

Ponadto ustawodawca w art. 133 par. 3 k.r.o. i art. 144(1) k.r.o. przewidział dodatkowe przesłanki, które umożliwiają rodzicom uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego. Pierwsza z nich odnosi się do sytuacji, gdy dziecko jest pełnoletnie. Żądanie uchylenia obowiązku alimentacyjnego powinno być uzasadnione tym, że świadczenia alimentacyjne połączone są z nadmiernym uszczerbkiem dla rodziców lub dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Art. 144(1) k.r.o. stanowi, że zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Zaistnienie którejkolwiek z ww. przesłanek oznacza, że dochodzi do zakończenia obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dziecka. Co to oznacza dla rodzica, który był zobowiązany do płacenia alimentów wyrokiem sądu? Rodzic musi uzyskać formalne potwierdzenie zwolnienia z płacenia alimentów, czyli uzyskać wyrok sądowy uchylający obowiązek alimentacyjny. Jeżeli sąd wyrokiem nałożył na rodzica obowiązek łożenia na utrzymanie dziecka, to samodzielnie nie może on przestać płacić alimentów. W takim przypadku nie zwalnia z obowiązku zaistnienie określonych przesłanek natury faktycznej, a wyłącznie prawomocne orzeczenie sądowe.

Osiągnięcie dorosłości przez dziecko a zaprzestanie płacenia alimentów.

Ustawodawca wprost stanowi, że obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka trwa do czasu, gdy będzie ono w stanie utrzymać się samodzielnie. Wobec tego, wbrew powszechnie panującej opinii, ukończenie przez dziecko pełnoletności nie prowadzi do zwolnienia z płacenia alimentów. Kryterium branym pod uwagę przy rozważaniu przez sąd zasadności alimentów na dorosłe dziecko, jest jego zdolność do samodzielnego utrzymania, rozumiana zarówno jako zdolność do zarobkowania, jak i podejmowania działań, które mają prowadzić do jego usamodzielnienia. Jeżeli pełnoletnie dziecko nie podejmuje żadnych działań w celu usamodzielnienia się, a w szczególności nie uczy się, nie zdobywa kwalifikacji zawodowych, a jednocześnie jest w stanie pracować, to sąd uzna, że dziecko ma możliwość samodzielnego utrzymania i zakończy obowiązek alimentacyjny.

Z analizy orzecznictwa wynika, że alimenty na dorosłe dziecko zasądzane są zwykle wtedy, gdy jeszcze zdobywa ono wykształcenie. Jeżeli dziecko nie ma własnych dochodów umożliwiających samodzielne utrzymanie się, to w takim przypadku sąd zasądzi alimenty na dziecko uczące się, a także na dziecko studiujące. Znaczenie może mieć w tym przypadku to, w jakim trybie dziecko studiuje. Studia zaoczne (niestacjonarne), co do zasady umożliwiają wykonywanie pracy w czasie ich odbywania, aczkolwiek nie jest to zasadą. Aby przestać płacić alimenty należy zatem wykazać nie tylko to, że dziecko studiuje zaocznie, ale i że w czasie poza studiami może pracować.

Co zwalnia z płacenia alimentów: Jak uchylić się od płacenia alimentów na dorosłe dziecko?

Jeżeli obowiązek płacenia alimentów został skonkretyzowany w wyroku sądowym, to jego uchylenie również musi nastąpić poprzez orzeczenie sądowe. Nawet jeżeli spełniły się przesłanki ustawowe, które prowadzą do ustania obowiązku alimentacyjnego, to by przestać płacić alimenty konieczne jest wyrzeczenie o tym przez sąd. Rodzic nie jest uprawniony do podjęcia autorytarnej decyzji o dalszej realizacji obowiązku alimentacyjnego.

Warto pamiętać, że proces sądowy nie ma na celu ochrony, którejkolwiek ze stron postępowania, lecz wyłącznie weryfikację tego, czy roszczenie alimentacyjne jest jeszcze zasadne. W toku procesu rodzic zobowiązany do alimentów ma możliwość uzyskać informacje, których poza procesem będą dla niego niedostępne, np. na skutek zerwania więzi z dzieckiem. Złożenie pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego ma bowiem ten skutek, że osoba, przeciwko której został on skierowany, musi podjąć działania obronne, w innym przypadku sąd uzna twierdzenia pozwu za przyznane i uwzględni powództwo w całości.

Uchylenie alimentów z datą wsteczną.

Nie zawsze osoby zobowiązane do alimentów mają bieżące informacje o sytuacji osobistej ich dzieci. Przeciwnie, analiza orzecznictwa sądowego wskazuje, że rodzice płacą alimenty dłużej, aniżeli wynika to z obowiązku alimentacyjnego. Przyczyną tego stanu jest brak informacji o sytuacji osobistej i majątkowej dziecka. Mając to na uwadze, ustawodawca nie wykluczył możliwości domagania się uchylenia obowiązku alimentacyjnego z datą wsteczną. Przepisy nie precyzują, na jak długo wstecz można żądać uchylenia alimentów, każdorazowo trzeba wykazać konkretną datę, od której obowiązek alimentacyjny ustał.

Ile kosztuje sprawa o uchylenie obowiązku alimentacyjnego?

Sprawa o zniesienie alimentów nie jest wolna od opłat. Wysokość wpisu od pozwu jest zależna od wartości przedmiotu sporu. Wartość tę oblicza się mnożąc kwotę alimentów razy 12 miesięcy. Od sumy ustala się opłatę na podstawie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Opłaty te kształtują się następująco:

• do 500 złotych–wpis wynosi 30 złotych,
• od 500 złotych do 1.500 złotych-wpis wynosi 100 złotych,
• od 1.500 złotych do 4.000 złotych-wpis wynosi 200 złotych,
• od 4.000 złotych do 7.500 złotych-wpis wynosi 400 złotych,
• od 7.500 złotych do 10.000 złotych-wpis wynosi 500 złotych,
• od 10.000 złotych do 15.000 złotych-wpis wynosi 750 złotych,
• od 15.000 złotych do 20.000 złotych-wpis wynosi 1.000 złotych.

Instytucje prawa rodzinnego wymagają oprócz znajomości przepisów i orzecznictwa, także wiedzy praktycznej wyniesionej z sali rozpraw. Kancelaria zapewnia pełną obsługę na każdym etapie postępowania, począwszy od porad prawnych, poprzez postępowanie sądowe, skończywszy na postępowaniu egzekucyjnym.

Podsumowując odpowiedź na pytanie co zwalnia z płacenia alimentów jest taka, że jest to możliwe jedynie w przypadku kiedy dziecko jest lub może być samodzielne.

Zobacz także:

1. Zabezpieczenie alimentów,
2. Jak ustalić wysokość alimentów?,
3. Odpowiedź na pozew o alimenty,
4. Alimenty na żonę,
5. Podwyższenie alimentów,
6. Pozew o alimenty,
7. Alimenty na dziecko.
8. Pozew o rozwód
9. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku
10. Umowa użyczenia
11. Jak ogłosić upadłość konsumencką?
12. Jak założyć spółkę z o.o.?
13. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
14. Podział majątku po rozwodzie
15. Zrzeczenie się spadku