Spis treści
Odszkodowanie powypadkowe to forma rekompensaty szkody, jakiej doznała osoba poszkodowana w wypadku. Istnieją różne rodzaje odszkodowań powypadkowych, które można uzyskać w zależności od rodzaju wypadku oraz okoliczności z nim związanych. Odszkodowania powypadkowe możemy podzielić na poniższe rodzaje:
- Odszkodowanie za szkody osobowe – to odszkodowanie przysługuje osobom, które doznały obrażeń ciała w wyniku wypadku. Wysokość odszkodowania zależy od stopnia uszkodzenia organizmu, oraz czasu, przez który poszkodowany jest niezdolny do pracy.
- Odszkodowanie za szkody majątkowe – obejmuje ono pokrycie kosztów związanych z naprawą lub zastąpieniem zniszczonego mienia, takiego jak samochód, rower, sprzęt elektroniczny, a także koszty wynajmu zastępczego pojazdu.
- Odszkodowanie za utracony dochód – to odszkodowanie przysługuje osobom, które po wypadku nie są w stanie pracować lub nie mogą wykonywać swojej pracy w pełnym wymiarze. Odszkodowanie obejmuje straty wynikające z utraty dochodu.
- Odszkodowanie za ból i cierpienie – to odszkodowanie przysługuje osobom, które doznały obrażeń ciała i cierpią z tego powodu ból lub dyskomfort. Wysokość odszkodowania zależy od stopnia cierpienia oraz czasu, przez który poszkodowany odczuwa ból.
- Odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby – to odszkodowanie przysługuje rodzinie osoby, która zginęła w wyniku wypadku. Obejmuje ono pokrycie kosztów związanych z pogrzebem oraz wyrównanie strat finansowych, które wynikły z utraty dochodu zmarłej osoby, jak również zadośćuczynienie za ból i cierpienie, którego doznała rodzina w związku ze śmiercią osoby bliskiej.
Zobacz także: pozew o rozwód z orzekaniem o winie, odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka, utrudnianie kontaktów z dzieckiem, podwyższenie alimentów, pozbawienie praw rodzicielskich – alimenty, nadużywanie władzy rodzicielskiej.
Odszkodowania powypadkowe – ustalenie wysokości odszkodowania i zgłoszenie szkody.
Odszkodowania powypadkowe należy wyliczać z uwzględnieniem zarówno szkód majątkowych, jak i niemajątkowych. Szkody majątkowe to te, które bezpośrednio mają wpływ na uszczuplenie majątku poszkodowanego. Przykładowo, jeżeli w wypadku samochodowym dojdzie do uszkodzenia mienia (samochodu) i osoby, to do szkody majątkowej zaliczyć należy zarówno koszty związane z naprawą samochodu, jak i zwrotu kosztów leczenia, zakupu sprzętów rehabilitacyjnych, wynajęcia pielęgniarki, a także zawożeniem poszkodowanego na zabiegi medyczne przez członków rodziny.
Do szkód majątkowych zalicza się także renty związane ze zwiększonymi potrzebami osoby poszkodowanej, czy zmniejszeniem jej widoków powodzenia na przyszłość. Warto pamiętać, że do odszkodowania uprawnieni są poszkodowani niezależnie od tego, czy naprawili rzecz uszkodzoną. To od pokrzywdzonego zależy, czy chce naprawić rzecz, czy otrzymać od zakładu ubezpieczeń kwotę równą kosztom jej naprawy.
Przy ustalaniu wysokości odszkodowania doliczyć należy także szkody niemajątkowe, do których należą cierpienia, jakich doznała osoba dotknięta szkodą. Ofiara wypadku może żądać zatem zapłaty za ból związany z uszkodzeniem ciała, rehabilitację, czy niepełnosprawność związaną z trwałym uszczerbkiem na zdrowiu.
Jaki jest termin wypłaty odszkodowania?
Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. Powyższy termin może ulec wydłużeniu. Będzie tak w każdym przypadku, gdy zachodzi konieczność ustalenia, czy zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność za zdarzenie szkodowe. Przykładowo, zgłaszając wniosek o odszkodowanie w związku z wypadkiem komunikacyjnym, zakład ubezpieczeń może chcieć ustalić, kto ponosi winę za spowodowanie wypadku. W związku z tym może zachodzić konieczność sporządzenia opinii przez specjalistę. Zakłady ubezpieczeń często przyjmują tzw. przyczynienie do wyrządzenia szkody po stronie poszkodowanego i tym samym pomniejszają wysokość przyznanego odszkodowania. Niezależnie od tego, zakład ubezpieczeń powinien w terminie 30 dni wypłacić bezsporną kwotę odszkodowania. Jeżeli zakład ubezpieczeń nie wypłaca odszkodowania w ww. terminie, to poszkodowany może skierować sprawę do sądu.
Czy otrzymanie odszkodowania blokuje drogę sądową?
Po przeprowadzeniu tzw. postępowania likwidacyjnego zakład ubezpieczeń podejmuje decyzję o wypłacie odszkodowania. Odszkodowanie powinno rekompensować rzeczywiście poniesioną szkodę. Co zrobić, gdy odszkodowanie z tytułu wypadku ustalone przez zakład ubezpieczeń, jest niższe aniżeli szkoda, która faktycznie została wyrządzona? Niestety, przypadek opisany powyżej nie należy do rzadkości i najczęściej odszkodowanie, które zostanie (o ile w ogóle) przyznane przez firmy ubezpieczeniowe, będzie niższe od tego, którego oczekuje poszkodowany. Tego rodzaju postępowanie bazuje na zasadzie, że tylko promil osób poszkodowanych wskutek wypadków, będzie miał siłę na dochodzenie pozostałej części odszkodowania w sądzie. Nie oznacza to jednak, że wypłata odszkodowania w jakikolwiek sposób blokuje drogę sądową do uzyskania odszkodowania w pozostałym zakresie. Aby jednak dochodzić należnego odszkodowania, nie można zawrzeć z ubezpieczycielem umowy, w której poszkodowany zrzeka się dochodzenia od niego wszelkich roszczeń. Takie oświadczenie wyłącza w praktyce dochodzenie dalszego odszkodowania pomimo tego, że obiektywnie przysługuje ono osobie poszkodowanej.
Należy więc pamiętać, że jeżeli ubezpieczyciel decyduje się na wypłatę zaniżonego odszkodowania, to pozostałej części można dochodzić, składając do zakładu ubezpieczeń reklamację, lub bezpośrednio kierując pozew do sądu.
Odszkodowania powypadkowe – odmowa wypłaty.
Niejednokrotnie zdarza się, że zakład ubezpieczeń odmawia wypłaty odszkodowania, argumentując swoją decyzję nieustaleniem winy sprawcy wypadku komunikacyjnego. Nie oznacza to jednak, że poszkodowany może pominąć zakład ubezpieczeń w drodze do dochodzenia odszkodowania. Zgłoszenie wypadku, a tym samym roszczenia o odszkodowanie do zakładu ubezpieczeń rozpoczyna bieg 30-dniowego terminu po upływie, którego można skierować sprawę do sądu. Jeżeli sprawa zostanie skierowana do sądu z pominięciem zakładu ubezpieczeń, zachodzi ryzyko, że sąd uzna tzw. przedwczesność powództwa i je oddali.
Dochodzenie odszkodowań przed sądem, czyli jak uzyskać dobre odszkodowanie?
Jeżeli poszkodowany nie może uzyskać odszkodowania od sprawcy szkody lub zakładu ubezpieczeń, to jedynym sposobem na skuteczne uzyskanie odszkodowania jest wytoczenie sprawy sądowej. Ten tryb będzie również właściwy w sytuacji, gdy ubezpieczyciel autorytarnie zaniża wysokość należnego poszkodowanemu odszkodowania. Z praktyki zakładów ubezpieczeń w wypłacie odszkodowania, można wywnioskować, że zwykle nie rekompensują one szkody w całości. Dlatego żądając dobrego odszkodowania, należy mieć na myśli odszkodowanie, które w pełni zrekompensuje wyrządzoną szkodę.
Jeżeli poszkodowany wykaże przed sądem, wysokość szkody, tj. wszystkie koszty, które poniósł w związku z zaistnieniem zdarzenia szkodowego, to sąd zasądzi mu adekwatną kwotę. W postępowaniu sądowym to sąd, a nie zakład ubezpieczeń, ocenia wszystkie elementy, które mają wpływ na wysokość odszkodowania. Nawet w sytuacji, gdy w postępowaniu likwidacyjnym (prowadzonym przez zakład ubezpieczeń) dojdzie do sporządzenia opinii, z której będzie wynikało, że poszkodowany przyczynił się do powstania szkody, to sąd zleci powtórne przeprowadzenie opinii biegłemu sądowemu i dopiero na jej podstawie ustali okoliczności przyczynienia. Z praktyki Kancelarii wynika, że wielokrotnie w sprawach, w których zakład ubezpieczeń uznawał przyczynienie poszkodowanego na poziomie 50%, sąd ostatecznie uznawał wyłączną winę sprawcy szkody.
W postępowaniu sądowym możliwe jest także formułowanie wniosków o zasądzenie rent związanych z potrzebami poszkodowanego, zwłaszcza w sprawach gdzie doszło do powstania tzw. szkody osobowej. W procesie sąd przeprowadza dowód z opinii biegłych lekarzy, którzy są w stanie precyzyjnie wskazać, jakie potrzeby lecznicze będzie miał poszkodowany w przyszłości. Analogicznie jest w przypadku, gdy na skutek szkody osobowej poszkodowany będzie miał zwiększone koszty swojego utrzymania. Tego rodzaju roszczenia zwykle (choć nie zawsze), są bagatelizowane przez zakłady ubezpieczeń, dlatego muszą być dochodzone przed sądem.
Odszkodowania powypadkowe – Od kogo dochodzić?
Aby ustalić, od kogo uzyskać odszkodowania powypadkowe, należy w pierwszej kolejności zweryfikować, czy uprawniony objęty jest ochroną ubezpieczeniową dobrowolną lub obowiązkową. Jeżeli zakres ubezpieczenia obejmuje zdarzenie szkodowe, to wniosek o odszkodowanie należy kierować do właściwego towarzystwa ubezpieczeń.
Jeżeli zdarzenie szkodowe zostało spowodowane działaniem innej osoby, np. w wyniku wypadku komunikacyjnego, to roszczenie odszkodowania należy zgłosić do ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Jeżeli sprawca szkody nie był ubezpieczony, to odszkodowania należy dochodzić bezpośrednio od niego.
Jednorazowe odszkodowanie Odszkodowania powypadkowe z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
W tym miejscu warto wspomnieć o szczególnym rodzaju rekompensaty szkody, jaką jest jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Jednorazowe odszkodowania powypadkowe wypłacane są osobom, które doznały stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Jednorazowe odszkodowanie przysługuje także małżonkowi, dzieciom oraz rodzicom osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Wysokość jednorazowego odszkodowania jest zmienna, aktualnie wynosi ono 1133 zł. za każdy punkt procentowego uszczerbku na zdrowiu.
W celu uzyskania należnego odszkodowania należy złożyć wniosek, po zakończeniu okresu leczenia lub rehabilitacji, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem płatnika składek. W przypadku, gdy doszło do śmierci wskutek wypadku, wniosek o jednorazowe odszkodowanie można złożyć w każdym czasie. Jeżeli składającym wniosek jest osoba prowadząca działalność pozarolniczą, to wniosek składa osobiście w dowolnej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Po otrzymaniu wniosku Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustala w drodze decyzji, czy odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzje w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia orzeczenia lekarza orzecznika ZUS lub otrzymania orzeczenia komisji lekarskiej. Jeżeli Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił, że ubezpieczonemu przysługuje jednorazowe odszkodowanie, wypłata środków następuje w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji.
Jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy rolniczej.
Do uzyskania odszkodowania uprawnieni są ubezpieczony rolnik, domownik lub pracownik rolnika, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej. Prawo do jednorazowego odszkodowania zostało przewidziane także na rzecz członków rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.
W celu uzyskania jednorazowego odszkodowania uprawnieni powinni złożyć stosowny wniosek do KRUS. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, KRUS w terminie 14 dni od ustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, sporządza protokół powypadkowy. Protokół ten jest podstawą do zakwalifikowania wypadku, jako wypadek przy pracy rolniczej. Jeżeli na podstawie powyższego protokołu, odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, lub członkom jego rodziny, KRUS wypłaca jedną z poniższych kwot:
- 1033 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.
- 20660 zł z tytułu orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej,
- 300 zł z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego, zwiększone o kwotę 20660 zł na drugiego i każdego uprawnionego, jeżeli do odszkodowania są uprawnieni równocześnie małżonek i dziecko bądź tylko dzieci.
- 51650 zł z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania uprawnieni są tylko inni członkowie rodziny niż małżonek i dzieci zmarłego oraz 20660 zł z tytułu zwiększenia odszkodowania na drugiego i każdego następnego uprawnionego.
- 20660 zł z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania równocześnie z małżonkiem lub dziećmi zmarłego uprawnieni są inni członkowie rodziny.
Ile kosztuje sądowe dochodzenie odszkodowań powypadkowych?
Skoro przedmiotem postępowania odszkodowawczego jest naprawienie szkody, to kwoty roszczeń, których poszkodowani dochodzą przed sądem, będą się od siebie znacznie różniły. Określenie wysokości odszkodowania odgrywa kluczową rolę przy ustaleniu kosztów sądowych, gdyż to na jej podstawie oblicza się tzw. wpis (opłatę) od pozwu. Sąd nie rozpozna pozwu o odszkodowanie, jeżeli nie będzie on prawidłowo opłacony. Opłatę od pozwu wylicza się w ten sposób, że żądaną kwotę odszkodowania mnoży się przez 5%. Końcówki groszowe zaokrągla się w górę do pełnej złotówki.
Oprócz wpisu od pozwu, w procesie o dochodzenie odszkodowań powypadkowych, należy liczyć się z dodatkowymi kosztami związanymi m.in. z opiniami biegłych. Opinie te będą konieczne za każdym razem, gdy pojawi się konieczność poczynienia ustaleń przyczynowo-skutkowych, tj. ustalenia, jakie były skutki wypadku, tj. rozmiarów wyrządzonej szkody, oszacowania kosztów leczenia na przyszłość, etc. Koszty biegłych sądowych mogą sięgać od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. Praktyka sądowa pokazuje, że w sprawach o dochodzenie odszkodowań powypadkowych, gdy zachodzi potrzeba powołania biegłego i poniesienia kosztów z tym związanych, to sądy nawet w przypadku, gdy poszkodowany nie uiści zaliczki, nakładają na niego ten obowiązek w orzeczeniu kończącym postępowanie. Jest to rozwiązanie bardzo korzystne dla poszkodowanych, gdyż po zakończeniu sprawy, kosztami opinii biegłego obciążony zostanie sprawca szkody.
Na wysokość kosztów związanych z prowadzeniem sprawy o odszkodowanie w następstwie wypadku, wpływ mają także koszty profesjonalnego pełnomocnika. Warto podkreślić, że poszkodowany może w sprawie o odszkodowanie reprezentować się sam. Pamiętać jednak należy, że proces cywilny rządzi się swoimi prawami i brak zgłoszenia odpowiedniego wniosku w pierwszych pismach procesowych, może doprowadzić do oddalenia powództwa. Aby uchronić się przed tego rodzaju niebezpieczeństwami, należy skorzystać z pomocy radcy prawnego, który sporządzi odpowiedni pozew i będzie reprezentował poszkodowanego na wszystkich etapach postępowania, aż do ściągnięcia odszkodowania od sprawcy szkody lub towarzystwa ubezpieczeniowego. Z uwagi na specyfikę spraw o odszkodowanie, koszty pomocy prawnej uzgadniane są indywidualnie.
Zobacz także:
- Zrzeczenie się spadku
- Dział spadku
- Odrzucenie spadku i zrzeczenie się dziedziczenia.
- Nierówny podział majątku po rozwodzie
- Odpowiedź na pozew o alimenty
- Zabezpieczenie alimentów
- Odszkodowanie z OC sprawcy
- Odszkodowanie za zwolnienie z pracy
- Odszkodowanie
- Podwyższenie alimentów