Podwyższenie alimentów

W sytuacji, gdy koszty utrzymania dziecka uległy podwyższeniu, uprawniony również może wystąpić o podwyższenie alimentów. Pierwszym krokiem jest przedstawienie wyliczenia kosztów tzw. usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, osobie zobowiązanej do zapłaty alimentów. Jeżeli nowe, wyższe alimenty zostaną uznane, stosowną ugodę alimentacyjną można zawrzeć przed notariuszem. Dopiero w sytuacji, gdy zobowiązany kwestionuje wysokość alimentów, wtedy uprawnionemu przysługuje powództwo do sądu o zmianę wysokości alimentów.

Jak ustalić wysokość alimentów?

Pozew o podwyższenie alimentów jest podobny do zwykłego pozwu o alimenty, z tą różnicą, że należy wykazać, w jaki sposób potrzeby małoletniego uległy zmianie. Oznacza to, że w głównej mierze wskazać musimy na istniejące różnice pomiędzy stanem faktycznym w dniu orzekania alimentów a dniem, w którym złożyliśmy pozew o podwyższenie alimentów. Z tego porównania powinno wynikać przede wszystkim to, że alimenty zasądzone dotychczas nie są już wystarczające na zaspokojenie potrzeb uprawnionego.

Przykładowo można wskazać na sytuację, gdy sąd zasądził alimenty na dziecko 13-letnie. Po kilku latach, gdy dziecko zdecyduje się na rozpoczęcie studiów, wzrosną jego potrzeby związane z koniecznością zakupu książek, kursów specjalistycznych, mieszkania (jeżeli dziecko musi wyprowadzić się do innego miasta), żywienia, etc. Wzrost kosztów utrzymania dziecka przekłada się bezpośrednio na alimenty, których może żądać od zobowiązanego rodzica.

Podobnie jak w sprawie o alimenty, sąd zobowiązany jest ustalić, jakie są majątkowe możliwości zobowiązanego. Może się bowiem okazać, że pomimo zwiększenia się potrzeb uprawnionego zobowiązany nie jest w stanie świadczyć alimentów, z uwagi na swoje ograniczone możliwości zarobkowania. Jeżeli jednak zobowiązany nie dokłada należytej staranności w celu osiągnięcia wyższych dochodów, to taka okoliczność nie będzie potraktowana przez sąd łagodząco i najprawdopodobniej zasądzone zostaną wyższe alimenty.

Podwyższenie alimentów – analiza usprawiedliwionych potrzeb dziecka.

Tej części uzasadnienia pozwu poświęcić należy szczególną uwagę. Koszty utrzymania i wychowania dzieci sprowadzają się do tzw. usprawiedliwionych potrzeb. Składając do sądu pozew, należy więc wskazać na tego rodzaju potrzeby dziecka, które w danych okolicznościach są niezbędne dla jego rozwoju. Oprócz najczęściej spotykanych potrzeb związanych z edukacją i wyżywieniem oraz podstawowymi rozrywkami takimi, jak wyjście do kina, czy zakup sprzętu sportowego, warto pamiętać o tym, że dziecko w ramach alimentów jest uprawnione do realizowania i kontynuowania swoich pasji.

Przykładowo, dziecko przed rozwodem rodziców uczęszczało do szkoły muzycznej. Rodzice zgodnie finansowali pasję dziecka. Po rozwodzie koszty związane ze szkołą muzyczną wliczać będą się do alimentów. Analogicznie jest w przypadku pozwu o podwyższenie alimentów. Składając pozew do sądu, należy uzasadnić, że w związku z przejściem na kolejny stopień szkoły muzycznej doszło do podwyższenia kosztów utrzymania w zakresie dodatkowych godzin korepetycji, zakupem akcesoriów do sprzętu muzycznego, etc. Zmiana stosunków jest więc najważniejszą przesłanką, jaką szczególnie dokładnie należy opisać, żądając podwyższenia wysokości alimentów.

Czy wszystkie potrzeby dziecka uzasadniają wniosek o wyższe alimenty?

Nie wszystkie potrzeby dziecka będą kwalifikowały się do usprawiedliwionych potrzeb. Z praktyki spraw sądowych wynika, że rodzice nie mogą, jako potrzeby dziecka wskazywać na artykuły luksusowe. Jeżeli dziecko jest w wieku, w którym może posiadać telefon komórkowy, to uzasadnioną potrzebą będzie telefon za średnią cenę. Kwalifikowanie najdroższego modelu, jako uzasadnionej potrzeby jest w tym przypadku niedopuszczalne. Podobnie przy rozwijaniu pasji dziecka, należy kierować się zasadą minimalizacji kosztów. Oznacza to, że jeżeli istnieją koszty, których można uniknąć, to niewątpliwie uprawniony nie może się ich domagać w pozwie o podwyższenie alimentów. Pozostając przy przykładzie dziecka, które kontynuuje naukę w szkole muzycznej, sąd nie uzna za uzasadnione potrzeby zakupu nowych instrumentów, jeżeli będzie możliwość ich wynajęcia.

Żądanie podwyższenia alimentów – jak argumentować podwyższenie alimentów?

Podobnie, jak w każdej sprawie cywilnej, twierdzenie powinno być poparte odpowiednią argumentacją. Jeżeli wskazujemy, że koszty utrzymania dziecka uległy zwiększeniu to obowiązkowo należy wskazać, co jest tego przyczyną. W ślad za argumentem powinniśmy załączyć właściwe dowody. Jeżeli czesne w szkole muzycznej jest wyższe niż przed trzema laty, to na tę okoliczność należy przedstawić nową umowę ze szkołą. Jeżeli dziecko potrzebuje korepetycji, to jako dowód można załączyć potwierdzenia przelewów.

Na jak długo sąd orzeka wyższe alimenty?

Alimenty orzekane są na czas nieokreślony. Ta zasada odnosi się również do podwyższenia alimentów. Prawo rodzinne cechuje to, że w zależności od zmiany stosunków, sąd może wyrokować w tej sprawie kilkukrotnie. Wszystko zależne jest od zmiany okoliczności faktycznych. Każdorazowo, gdy zwiększą się potrzeby uprawnionego, zwiększą możliwości zarobkowe zobowiązanego, zmniejszą możliwości majątkowe osoby, która na co dzień mieszka z dzieckiem, wtedy każdorazowo można żądać podwyższenia lub obniżenia alimentów.

Wartość przedmiotu sporu w sprawie o alimenty

W pozwie o podwyższenie alimentów należy określić wartość przedmiotu sporu. Jest to wartość roszczenia, czyli wysokość alimentów, którą oblicza się w ten sposób, że sumuje się alimenty za jeden rok. Pamiętać jednak należy, że do wyliczenia wartości przedmiotu sporu, nie sumujemy kwoty alimentów aktualnych z kwotą, którą chcemy podwyższyć. Za podstawę do obliczenia wartości przedmiotu sporu przyjmujemy tylko różnicę pomiędzy tymi alimentami, które chcemy, żeby zobowiązany płacił, a aktualnymi.

Przykładowo, zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych płaci 500 zł miesięcznie. Po upływie 3 lat od wydania orzeczenia usprawiedliwione potrzeby małoletniego wynoszą 1500 zł miesięcznie. Przy uwzględnieniu zasady, że rodzice dziecka ponoszą jego koszty utrzymania po połowie, każdy z nich będzie zobowiązany do zapłaty po 750 zł miesięcznie. Zmiana wysokości świadczenia będzie więc na poziomie 250 zł. Tę kwotę mnożymy razy 12 miesięcy i jako wartość przedmiotu sporu wskazujemy kwotę 3.000,00 zł. Pamiętajmy, że zarówno w kwestii podwyższenia alimentów, jak i w każdej sprawie cywilnej, w sytuacji, gdy przy ustalaniu wartości przedmiotu sporu otrzymamy końcówkę groszową, to powinniśmy ją zaokrąglić w górę, do pełniej złotówki.

Podwyższenie alimentów – koszty

Pozew o alimenty wolny jest od opłat. Ta sama zasada dotyczy pozwu o podwyższenie alimentów. Jednakże w sprawie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego lub obniżenie alimentów należy uiścić opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości dochodzonego roszczenia. Wartość tę oblicza się sumując wysokość alimentów podlegających zaskarżeniu (tj. tę kwotę, o którą zamierzamy obniżyć alimenty), za okres roku. Jeżeli zaskarżeniu podlegają alimenty za krótszy okres, wartość przedmiotu sporu stanowi suma za cały ten okres.

Do kosztów sądowych nie zaliczają się tzw. zastępstwa procesowego. Oznacza to, że

w przypadku przegrania sprawy o alimenty, zobowiązani będziemy do poniesienia ww. kosztów. Będzie to miało miejsce tylko i wyłącznie w sytuacji, jeżeli druga strona była zastępowana przez radcę prawnego lub adwokata i złożyli oni wniosek o zasądzenie tych kosztów.

Instytucje prawa rodzinnego wymagają oprócz znajomości przepisów i orzecznictwa, także wiedzy praktycznej wyniesionej z sali rozpraw. Kancelaria zapewnia pełną obsługę na każdym etapie postępowania, począwszy od porad prawnych, poprzez postępowanie sądowe, skończywszy na postępowaniu egzekucyjnym.

zobacz także: Podział majątku wspólnego, Alimenty na dziecko, Pozew o alimenty, Rozwody Kraków, Alimenty na żonę, Nierówny podział majątku po rozwodzie.